تعمیر و نگهداری ماشین آلات
لزوم كنترل جامع و منسجم بر روي
عملكرد ماشين آلات در هر واحد صنعتي، نيازي است كه بدون شك اهميت بسيار زيادي در
تحقق اهداف از پيش تعيين شده در هر شركت دارد. همچنين تعدد ماشين‌آلات در خطوط
توليد و وابستگي شديد آنها به يكديگر، كنترل عملكرد و برنامه ريزي تعميرات ماشين
آلات را به شكل دستي بسيار پيچيده و ناقص مي گرداند. در چنين شرايطي است كه نياز
به يك سيستم مكانيزه جامع نگهداري و تعمير ماشين‌آلات (CMMS) به عنوان جزئي تفكيك ناپذير از سيستم‌هاي
يكپارچه مديريت احساس مي‌شود. سيستمي كه توانايي كنترل عملكرد هزاران ماشين را
داشته و در كنار برنامه ريزي جامع تعميرات پيشگيرانه (PM)و ثبت سريع تعميرات اضطراري (EM)، با گزارشهاي متنوع بتواند آمار مناسبي از وضعيت تيم تعميرات و
نگهداري سازمان به مديريت ارائه دهد.با در اختيار داشتن چنين سيستم مكانيزه،
عمليات تعميرات و نگهداري در سازمان هدفمند شده كه خود گامي در جهت بهره وري از
امکانات است. از طرفي هشدارهاي به موقع دررابطه با تعمير، تعويض و يا تجهيز ماشين
آلات موجب مي‌شود كه توقفات ناخواسته خط توليد به حداقل برسد.شركت نماد ايران با
رويكردي جامع به تعميرات و نگهداري، با مكانيزه نمودن تمام فرآيندهاي تعميرات و
نگهداري در كنار سرعت عمل و دقت عمل بالايي كه ارمغان سيستم‌هاي مكانيزه است، به
دليل ارتباط لحظه‌اي با ساير سيستم‌هاي اين شركت مانند تداركات، توليد، انبار،
حقوق و دستمزد و ... امكان تهيه گزارشهاي كنترلي، آماري و مديريتي در هر لحظه تا
جزئي‌ترين سطوح را فراهم مي‌آورد.
نگهداری و تعمیرات ( نت ) جیست ؟
اولین گام ، تعریف مبنایی و اساسی از مفهوم نگهداری و تعمیرات است. با توجه به تصورات و تفسیرهای ناقص و غیر علمی حاکم بر ذهن بسیاری از مدیران و حتی کارشناسان و شاغلان در امر نگهداری و تعمیرات ، اهمیت این تعریف پر رنگتر و حساستر می شود. هر چند که حوزه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه ، یکی از مهمترین روش های مطرح وکاربردی در این شاخه از علم هست اما نمی توان آن را تنها در این حوزه تصور کرد ،. برخی نیز ، مفهوم و اساس نگهداری را درنوع و یا نحوه اجرای یک یا چند عمل خاص و مقدماتی ، مثل روغنکاری محدود می کنند، گاهی نیز نگهداری و تعمیرات را به عنوان یک واکنش و عمل سریع در یک شرایط بحرانی برای تعمیر دستگاه‌ها معنا می کنند؛ اگر چه سرعت ،یکی از شاخص‌های مهم در این زمینه‌است.اما مسلما تنها شاخص نیست. نگهداری و تعمیرات یک هنر است؛ چرا که پیش از وقوع یک مشکل و همچنین در هنگام وقوع آن، توانایی انتخاب رویکردها و فعالیت‌های مختلف وجود دارد. لذا مدیران، سرپرستان و کارشناسان و مسئولان نگهداری و تعمیرات از نقش پررنگ‌تری نسبت به سایر پارامترهای دیگر حتی «ماهیت مشکل ایجاد شده» برخوردار خواهند بود.
تنها اقدامات اجرایی که توسط مهندسین
و عموماً تکنسین های نگهداری و تعمیرات انجام می شود را نگهداری و تعمیرات نمی
نامیم. اقدامات فنی که عموماً توسط مهندسین انجام می گیرد نیز به این اقدامات
اضافه می شود. پس تا کنون فعالیت های فنی و اجرایی را در تعریف نگهداری و تعمیرات
مشاهده کردیم. اما بخش بسیار مهمی که عموماً سازمان ها و شرکت ها آن را در نگهداری
و تعمیرات نمی بینند بخش مدیریتی آن است.
فعالیت هایی که در حوزه برنامه ریزی
استرانژیک نت، مدیریت منابع انسانی نت و برنامه ریزی نت قرار دارد جزئی از فعالیت
های مدیریتی نگهداری و تعمیرات است و در سالهای اخیر به شدت جایگاه خود را باز
کرده است.
نگهداری و تعمیرات
نگهداری و تعمیرات چه زمانی از طول
عمر تجهیز را در برمیگیرد؟
… during the life cycle of an
item …
در تعریف قید شده است که در طی چرخه
عمر تجهیز انجام می گیرد. این چرخه عمر تجهیز از زمانی است که تجهیز نصب می گردد
تا زمانی که تجهیز اسقاط می شود را در بر می گیرد.
تفاوت این بخش با تعریف مدیریت دارایی
ها در این است که در مدیریت دارایی ها از زمانی که احساس نیاز به تجهیز می شود و
تحلیل نیازهای کسب و کار انجام می گیرد، زمانی که طراحی انجام شده و وارد چرخه
تولید می گردد و در نهایت تجهیز ساخته می شود را نیز شامل می گردد. چرخه مدیریت
دارایی ها چرخه ای کامل تر از دوره عمر تجهیز است.
تعمیرات اضطراری (EM)، نت پیشگیرانه (PM)،
نت پیشبینانه
(PdM)، نت
اصلاحی
(CM) کدامیک فعالیت های
نگهداری و تعمیرات است؟
.. intended to retain it in or
restore it to …
فعالیت هایی که منجر به نگهداری تجهیز
و یا بازیابی تجهیز شود را فعالیت های نگهداری و تعمیرات می نامیم. نت پیشگیرانه و
نت پیشبینانه در حیطه نگهداری تجهیز و تعمیرات اضطراری و اصلاحی در حیطه بازیابی
تجهیز است.
نتیجه فعالیت های نگهداری و تعمیرات
چه می شود؟
… a state in which it can
perform the required function …
پس از اجرای فعالیت های نگهداری و
تعمیرات باید کارکردهای تجهیز به حالت مد نظر برگردانده شود. برای این کار برای هر
تجهیز باید کارکردهایی که انتظار داریم را شناسایی کنیم و این موضوع چک گردد که
آیا تجهیز به سطح کارکردی مد نظر و مورد انتظار رسیده است یا خیر.
در این پست تعریف نگهداری و تعمیرات
مطابق استاندارد 13306:2010 بیان گردید و در ادامه آن به تشریح اجزای این تعریف
پرداخته شده است.
قوانین حاکم بر نگهداری و تعمیرات
نگهداری مدون و برنامه ریزی شده به
تجارتی که در آن از سرمایه های موجود، دستگاه ها ، تجهیزات ، ماشین ها و امکانات و
زیر ساخت ها در راستای تولید و تامین مشتری استفاده می شوند ارزش می دهد.این
برنامه و زمان بندی باعث به حداقل رسیدن اتلاف زمان و منابع و استفاده از آنها در
جهت فعال کردن سرمایه های موجود ودر نتیجه افزایش حداکثری تولید ، می شود.
در صنایع کوچک این برنامه ریزی می
تواند جزء وظایف بازرسی تعریف شود ویا بخشی از کار روزانه تیم مدیریت تعریف شدو یا
یک بازرس مجزا سپرده شود. متاسفانه این برنامه ریزی در شرایطی که زمان محدود و تراکم کاری زیاد است ، افت شدیدی
می کند. که با توقف آن در کوتاهترین زمان ، کار ها به صورت غلط و غیر اصولی اجرا
می شوند که در نتیجه برآیند آن افزایش هزینه نگهداری است.
در صنایع بزرگ ، یک نفر مسئول برنامه
ریزی و زمان بندی کار هاست. در تشکیلات و مجموعه های اقتصادی و صنعتی بزرگ برنامه ها و زمان انجام کار ها طبقه بندی و تقسیم شده اند به نحوی
که وظایف هر فرد و زمان انجام هر کار مشخص شده است.
بهتر این است که شما همه چیز را در
مورد کاری انجام میدهید بدانید مثلا چرا این کار به این نحو انجام می شود؟ تاریخچه
و گزارشات قبلی این کار به چه نکاتی اشاره کرده اند؟ چه کار ها و چه عواملی باعث
مشکلات می شوند ودر صورت وقوع یک مشکل چگونه می توان آن را بر طرف کرد مسلماًزمانی
که شما در این زمینه مهارت یابید همه چیز آسان می شود اما چیزی که اهمیت دارد
انتخاب و اجرای بهترین روش در انجام آن کار می باشد و این امر از طریق یادگیری و
اکتساب از دیگران و نوشتهایشان امکان پذیر است.
در یک نگاه ساده متوجه می شویم که نگهداری و تعمیر دستگاه
ها و تجهیزات از خود آنها مهمتر و ارزنده تر است و اعمال آن در سیستم ضروری و
اجتناب ناپذیر است و حاصل آن فعالیت مداوم دستگاه ها و سرویس دهی آنها به سیستم
هست.
در دنیای رقابتی امروز ،علم نگهداری
در مدیریت دستگاه ها و تجهیزات و عمر فعال آنها رشد کرده و به عنوان یک زیر مجموعه
الزامی در مدیریت سرمایه ها تعریف شده است به صورتیکه مدیریت
سرمایه های فیزیکی و موجود باعث افزایش عمر و دوره کاربری آنها ودر نهایت بالاترین سود وبازده ممکن
می گردد. در همین راستا، وجود فاکتورهای شش
گانه زیر الزامی است، فاکتور هایی که تنها در گروی اجرای صحیح و علمی نگهداری محقق
می شود.
1-کاهش خطر و ریسک ناشی از فعالیت
سیستم
2-اجتناب از خرابی دستگاه ها و
تجهیزات
3-تامین تجهیزات پایا و ماندگار و با
کیفیت
4-کمترین هزینه تولید
5-محدود کردن ضررات و زیان های ناشی از فعالیت دستگاه ها
6- تولید و خروجی حداکثری
همچنین تحقق این فاکتورها منوط به
وجود هماهنگی و همکاری نزدیکی بین قسمت های فنی ،عملیات و تعمیر و نگهداری است.
واین مستلزم یک رابطه فعال و متعادل مابین این 3 گروه است
لزوم پیاده سازی سیستمهای نگهداری وتعمیرات ( نت
)
بر اساس آن چه که در بخش قبل تشریح
شد، به کارگیری سیستم نگهداری و تعمیراتِ خاصِ یک سازمان، می‌تواند نقش بسیار
زیادی را در کاهش قیمت تمام شده محصول نهایی ایفا نماید. اما این تأثیرات تنها
محدود به هزینه نبوده و در سرعت ارائه محصول در کل زنجیره تامین، کیفیت محصول،
قابلیت اطمینان، چابکی سازمان و عواملی از این دست نیز تأثیرات خاص خود را خواهد
داشت که هر یک از آنها محلی از تامل خواهد بود. از این رو می‌توان به نقش مهم و
تأثیر گذار استراتژی‌های مختلف نگهداری و تعمیرات بر روی کسب و کار یک بنگاه
اقتصادی پی برد.
در صورتی که تمامی فعالیتها و عملیات
نگهداری در قالب یک سیستم تعریف شود، موجب فعالیت و کار بی وقفه ماشین آلات و دستگاه در سیستم با کمترین هزینه
مصرفی و تعمیراتی است.
تعمیرات و نگهداری ماشین آلات و
دستگاه ها،با توجه به استهلاک و فرسایش مداوم آنها، بخش عمده ای از هزینه های تولید را در یک مجموعه
صنعتی در بر می گیرد .این هزینه، بسته به نوع صنعت، 15 الی 60 درصد هزینه تولید را
شامل می شود . حال آنکه بنا به تحقیقات صورت گرفته ،یک سوم هزینه های نگهداری و تعمیرات،مربوط به فعالیت‌های
غیر ضروری در حوزه نگهداری و تعمیرات می‌باشد این در حالی است که صنایع آمریکا
سالانه حدود ۲۰۰ بیلیون دلار برای نگهداری و تعمیرات تجهیزات خود هزینه می‌نمایند.
این بدان معنی است که مدیریت صحیح فرآیند نگهداری و تعمیرات، سالانه، ۶۰ بیلیون
دلار صرفه جویی در این حوزه را به همراه خواهد داشت. ژاپنی‌ها با درک اهمیت ویژه‌ای
که در مدیریت فرآیند نگهداری و تعمیرات در سیستمهای تولیدی احساس می‌کردند، اقدام
به طراحی سیستمهای مختلف نگهداری و تعمیرات، از جمله TPM نمودند و آن را به عنوان یکی از زیر سیستمهای سه گانه تولید ناب
به جهان معرفی نمودند.
همان طور که می دانیم ، فرسایش و
خرابی قطعات یک ماشین خصوصا قطعات متحرک ، اجتناب ناپذیر است و نیاز به تعمیر و یا
تعویض دارند حتی مواد مصرفی مثل روغن ها و یا گریسها پس از مدتی خاصیت اصلی و
کاربری خود را از دست داده و احتایج به تعویض دارند و سرویس و تعمیر منظم، موجب
حفظ وضعیت ماشین در شرایط کاری و عملیاتی است
انجام عمليات تعميراتي
پس از وقوع شكستگي و خرابي در ماشين آلات موجب توقف عمليات توليدي مي گردد.که
زيانها و هزینه ناشي از این توقف بمراتب بيشتر از تعمير ماشين آلات مربوطه مي باشد.
در نتیجه ايجاد سيستمي
كه بتواند از شكستگي و خرابي ماشين آلات جلوگیری کند لازم و ضروری است. این سیستم
علاوه بر افزایش راندمان تولیدی دستگاه، باعث کاهش زیانهای ناشی از توقف کار ، به
حداقل ممکن می شود. اساس این سیستم را می توان حول 3
محور اصلی طراحی نمود :
1- بررسی وضعيت اوليه و شرایط محیطی و
کاری دستگاه ها
2- نحوه و کیفیت اجرای عمليات تعميراتي
3- بررسي كاملي در مورد نظرات كارخانه سازنده دستگاه
ها
هدف اصلي از ايجاد يك سيستم صحيح
تعميرات و نگهداري عبارتست از :
رفع نواقص و معايب جزئي قبل از نیاز
به تعميرات كلي.
جلو گيري از افزایش اثرات عيوب و
نواقص و توسعه آن در کل مجموعه.
افزایش طول عمر تجهیزات و در نتیجه
صرفه جويي در خريد تجهیزات جديد.
كاهش توقف تولید و جلوگيري از زيانهاي
ناشي از وقفه دركار.
افزایش راندمان و بازده کاری ،متخصصین قسمت نصب و
تعميرات
كاهش تعميرات كلي و تكراری و غیر ضرور
که باعث صرفه جویی در نیرو کار و سرمایه های انسانی سازمان می گردد.
كاهش درمصرف لوازم يدكي و تقليل هزينه
مربوطه.
تشخيص نوع عملكرد ماشين آلات و تعيين
هزينه هاي تعميراتي مربوطه به منظور تصميم گيري در مورد تهيه و انتخاب ماشينهاي
جديد.
افزايش راندمان توليدي ماشين آلات و
كاهش هزينه هاي توليد.
انواع سیستم های نت :
در بررسی تئوری سیستم های نگهداری به این نتیجه میرسیم که هر کدام از آنها
دارای فرایند مختص به خود هستند، که با وجود تشابهات کمی که دارند دارای اختلافات
زیادی در ماهیت عملیاتی و اجرایی دارند. در حالت کلی 4 تئوری مختلف در سیستم های
نگهداری مطرح می باشد.
1-نگهداری و تعمیرات پس از کار
افتادگی دستگاه
Break Down Maintenance (BM)
2-پیشگیرانه : نگهداری براساس زمان
ثابت
Preventing Maintenance(PVM)
3-پیش بینانه : نگهداری براساس پایش
وضعیت دستگاه
PredictiveMaintennce (PDM)
4- نگهداری پیش گستر Proactive Maintenance
(PAM)
بهترین سیستم تعمیر و نگهداری :
با توجه به تشریح انواع سیستم های
نگهداری و تبیین مزایا و معایب هر کدام و مقایسه ای که در قسمت قبل انجام شد به
این نتیجه میرسیم که با اجراي روش هاي نگهداري و تعميرات پيشگيرانه و پيش نگر و
پيش گستر به تنهايي نمي توان حذف نقاط ضعف و ارتقاء کیفیت خروجی سیستم را انتظار
داشت. برای نیل به این هدف باید به تعمیرات و نگهداری جهت داد به عبارت بهتر بایستی تعميرات هر
دستگاه داراي روند مشخص و مدوني باشد و همواره از يك روش معين و جهت دار تبعيت
نمايد. این سیستم را با نام نگهداری و تعمیرات جهت دارOriented Maintenance می شناسند که تلفیقی است هوشمندانه و جهت دار از 4 سیستم موجود BM-PVM-PDM-PAM که به عنوان برترین و کارآمد ترین سیستم نگهداری
شناخته شده است
براي اجراي نگهداري و تعميرات جهت دار
بايستي مراحل خاصي را طي نمود كه اين مراحل بصورت منحصر بفردي با يكديگر در ارتباط
مي باشند . مراحل اصلي اين روش عبارتند از :
1- تهيه ساختار و داده هاي دستگاه
(تعريف دستگاه )
2- تهيه مدل عملياتي و كاربردي از
دستگاه
3- مشخص كردن شرايط مطلوب دستگاه
4- مشخص كردن و شناسايي شرايط واقعي
دستگاه
5- مقايسه شرايط مطلوب با واقعي
6- عيب يابي
7- تجزيه و تحليل نقاط ضعف
8- بهينه سازي و حذف نقاط ضعف دستگاه
اولين قدم جهت اجراي عمليات نگهداري و
تعميرات جهت دار ، تشريح و تعريف ساختار
دستگاه و داده هاي آن مي باشد.
مرحله بعدي تهيه مدل عملياتي و
كاربردي از دستگاه مي باشد. مدل عملياتي دستگاه نشان‌دهنده ارتباط داخلي بين تمام
واحدهاي مورد نياز دستگاه ، جهت انجام يك كار مي باشد. اين مدل نقطه شروعي براي
نصب يك سيستم عيب ياب كارآمد بوده و مبنايي براي تعريف شرايط دستگاه و تجزيه و
تحليل نقاط ضعف آن مي باشد. ويژگي هاي مورد نياز جهت توصيف شرايط مشخص بايستي در
اين مدل تعريف گردد.
در مرحله بعد ، بايستي شرايط مطلوب
براساس مدل عملياتي تعريف و شرايط عملياتي مربوط به آن تهيه گردد. براي اين منظور
لازم است مشخصات و پارامترهاي معين براي شرايط مختلف دستگاه ، تعريف گردد تا امكان
تشخيص بين شرايط مختلف و با جزئياتي كه تعريف مي شود ، ميسر گردد.
پس از تعريف مشخصات مربوط به توصيف
شرايط ، مرحله بعدي تعيين مقادير براي هر يك از وضعيت هاي عملياتي دستگاه و كميت
هاي مورد نظر مي باشد. در اين مرحله لازم است تلرانس ها مجاز هريك از كميت ها،
مشخص و معين گردد.
در قسمت بعدي جهت شناسايي شرايط واقعي
بايستي روش ها و ابزارهاي اندازه گيري مناسب انتخاب گردد. ويژگي ها و مشخصات واقعي
از مقادير اندازه گيري شده بدست مي آيند.
جهت ارزيابي وضعيت فعلي دستگاه ،
مشخصات و ويژگي هاي واقعي با مقادير و شرايط مطلوب مقايسه مي گردند .
درصورتيكه شرايط غيرمجازي مشخص شود ،
مرحله عيب يابي آغاز شده و نوع عيب ، محل آن و علت آن مورد بررسي قرار مي گيرد .
به اين ترتيب مي توان عمر باقيمانده قطعه و يا دستگاه را پيش بيني نمود و دستور
العمل هايي براي بهره برداري از دستگاه و روش هاي نگهداري و تعمير آن تدوين نمود .
اين داده ها (مقادير واقعي ) و داده
هاي قبلي مي توانند روند سلامت و يا خرابي دستگاه را نشان داده و به شناسايي و
تجزيه و تحليل نقاط ضعف دستگاه كمك كنند.
هدف از بهينه سازي ، حذف هر گونه نقطه
ضعف شناسايي شده مي باشد.به اين ترتيب كارايي دستگاه ، كيفيت محصول دستگاه و
قابليت توليد دستگاه بهبود يافته و درضمن هزينه هاي نگهداري نيز كاهش پيدا مي كند
.
با اجراي نگهداري و تعميرات جهت دار
مي توان به منافع و مزاياي زير نائل گرديد :
1- استفاده از حداكثر عمر مفيد دستگاه
2- افزايش راندمان زماني دستگاه
3- جلوگيري از تعميرات ، باز و بسته
كردن بي مورد قطعات دستگاه
4- اجراي برنامه لازم جهت تعميرات
5- افزايش قابليت اطمينان و عملكرد
دستگاه
6- كاهش نظارت مستمر بر وضعيت دستگاه
بواسطه استفاده از تجهيزات ايمني و همچنين
افزايش ايمني كاربر و محيط
7- افزايش آگاهي و اطمينان از محصول
نهايي از لحاظ كمي و كيفي
براي هر دستگاهي كه احتياج به نگهداري
و تعميرات داشته باشد، دستورالعمل عمليات
نگهداري و تعميرات جهت دار ، جهت تضمين كارايي قابل اعتماد و مناسب ، مورد نياز مي
باشد. روش ياد شده پس از طرح و اجرا بر روي دستگاه بر روي دستگاه مورد نظر ،
بايستي بارها مورد اصلاح و بهينه سازي قرار گيرد تا در هر زمان عملكرد نگهداري و
تعميرات بهتر از زمان قبل گردد. تنها دراين
حالت است كه روش نگهداري و تعميرات موفق و كارآوري حاصل مي گردد.
خصوصيات يك سيستم نگهداري و تعميرات
(نت) در يك سازمان ممتاز
در اینجا به تشربح و بررسی فهرستی از
خصوصيات يك سيستم نگهداري و تعميرات (نت) و جایگاه و نقش آن در يك سازمان ممتاز ، می
پردازیم. اين فهرست معیار و مبنای مناسبی جهت بررسی سیستم
های نت موجود در یک سازمان و تعیین فاصله آن با استاندارد موجود در این زمینه است
1-هزینه چرخه عمر : مهمترین فاکتور در
انتخاب و خرید یک دستگاه، هزينه های جاری و تحمیلی آن در مدت عمر اقتصادي و
فعالیتش در سیستم می باشد و قیمت خرید آن در اولویت بعدی قرار می گیرد. در نتیجه
واحد خرید سازمان بر پایه آنالیزها و بررسی هایی که توسط متخصصان تعمیرات و نگهداری که در رابطه با
قابليت اطمينان و تعميرپذيري فنی دستگاه صورت گرفته، اقدام به خرید آن بر اساس
استاندارد مصوب سازمان، در یک فرآیند مشترک با واحد نت، می کنند.
2-تمركز
براهداف كلي سازمان: در يك سازمان سطح جهاني و ممتاز بايد تمام عوامل عملياتي،
مهندسي و نگهداري و تعميراتي همه در جهت اهداف سازمان حركت كنند. در يك سازمان
ممتاز كه مهمترين هدف آن توانايي رقابت درزمينـه قابليت اطمينان ساخت و هزينه هاي
ساخت است، اين اهداف بايد در سايردپارتمان‌ها و از جمله نت نيز در اولويت بالاتري
نسبت به اهدافي چون كاهش هزينه‌هاي نگهداري و كاهش زمان بيكاري ناشي از عمليات نت
قرار داشته باشند. نتيجه اين رويكردافزايش مستمر اثربخشي كلي تجهيزات (OEE) * و در نتيجه كاهش هزينه‌هاي كلي ساخت است.
3-تعيين
يك خط مش و سياست قابليت اطمينان: يك سازمان ممتاز داراي سياستي مشخص شامل برنامه
هاي سه تا پنج ساله براي پيشرفت در زمينه قابليت اطمينان و عملكردنت است. اين
سياست با تمام مشخصات آن از جمله پارامترهاي ضروري قابليت اطمينان ونت، مشخصه هاي
كاركردي و كليدي آنها، دلايل اهميت آنها، نحوه تشخيص كاركنان از حركت به سوي اهداف
و غيره بايد در كل سازمان ابلاغ و درك شود. در نتيجــــه اولويت بندي كارها براساس
احساسات نخواهد بود و براساس صلاح و در جهت سياست سازمان صورت ميگيرد.
4-مهارت
بالاي كاركنان نگهداري و تعميرات: در صورتي كه كاركنان نت ازمهارت بالايي برخوردار
باشند، نيازي نيست كه سرپرستان و مديران فني وقت زيادي راصرف آموزش آنها كنند و
قادر خواهند بود وقت خــود را به برنامه ريزي و زمانبندي كارها، تعيين نيازهاي
آموزشي و انجام آناليز دلايل خرابيها اختصاص دهند. در نتيجه،سازمان از يك سازمان
منفعل و واكنشي تبديل به يك سازمان مبتني بر تفكر و حل مسئله خواهد شد و 10 تا 30
درصد زمان عمليات نت صرف حل مشكل و انجام اقدامات اصلاحي خواهدشد.
5-تعيين
حيطه كاري كاركنان نگهداري و تعميرات: در يك سازمان ممتاز محدوده كاري كاركنان نت
باتوجه به نوع مهارت آنها مشخص مي شود و نه باتوجه به خطوط توليدي مختلف. در اين
صورت يك تكنسين مكانيك بايد توانايي انجام كليه كارهاي مكانيكي راداشته باشد و يك
تكنسين الكترونيك نيز به همين ترتيب. نتيجه اعمال اين رويكرد ايجادرضايت در كاركنان
نت و انعطاف‌پذيري در كارهاست. باوجود اين، در شرايطي نيز باتوجهبه نوع كار بايد
تخصص‌گرايي را مدنظر قرار داد.
6-سطح
بالاي برنامه ريزي وزمانبندي: در هر سطح عملكردي سازمان نت برنامه ريزي و زمانبندي
به‌عنوان مهمترينعامل كاهش هزينه‌هاي نت است. جهت انجام مناسب برنامه‌ريزي و
زمانبندي عوامل زير رادر نظر بگيريد:
الف-برنامه‌ريزي بايد
قبل از زمانبندي صورت گيرد.
ب-هركاريبايد با برنامه‌ريزي
و زمانبندي انجام شود.
ج-بعد از انجام زمانبندي
تخصيصكاركنان براي انجام كارها عملي مي شود.
در هنگام اجراي يك كار
برنامه‌ريزي وزمانبندي شده، نبايد افراد را جهت انجام كار ديگري به خدمت گرفت؛ هيچ
كاري قبل ازمشخص و مكتوب‌شدن علت انجام آن نبايد به‌اتمام برسد؛ بعد از اتمام كار
علت اصليمشكل را شناسايي كنيد.
7-اولويت‌بندي
صحيح كارها: به منظور اولويت‌بندي صحيح كارها، بايد توانايي درنظرگرفتن عواقب ناشي
از اجرانشدن به‌موقع هريك از عمليات نت را داشته باشيد. اين عواقب ممكن است ضايعات
زيست‌محيطي، صدمات جاني، هزينه‌هاي بالاي كاهش توليد و يا صدمات به تجهيزات باشند.
در يك كارخانه با خطوط توليد متفاوت تعيين مهمترين خط توليد از لحاظ رساندن محصول
به مشتري و تعيين ارزش افزوده هرمحصول مي‌توانند به اولويت بندي صحيح كارهاي نت
كمك كنند. اولويت بندي صحيح و مناسب موجب اجراي كامل و به‌موقع وظايف برنامه ريزي
و زمانبندي شده خواهد شد.
------------------------------------------------------------------------------------
ضریب کیفیت * بازده ی کارکرد *
موجودیت دستگاه
OEE =
8-درك
صحيح مضمون نگهداري و تعميرات پيشگيـــرانه: جهت ايجاد درك صحيحي از برنامه هاي
پيشگيرانه و مراقبتهاي
ضروري و بررسي وضعيت فنـي در سازمان، بايد اين برنامه ها بر پايه نتايج عدم جلوگيري از ايجاد شكست و خرابي بنا شـوند.
همچنين اين نوع برنامه
ها در صورتي قابل قبول هستند كه هزينه هاي ناشي از ايجاد خرابي به مراتب بيشتر از هزينه‌هاي مربوط به اجراي
برنامه هاي پيشگيرانه باشد.
همچنين بايدروشهاي دقيق
و صحيح جهت بازرسيهاي اساسي و بررسيهاي وضعيت فني تجهيزات شناسايي واستفاده شوند.
بهتر است اين نوع برنامه ها در وضعيت روشن بودن تجهيزات صورت گيرند وتواتر اجراي
اين برنامه ها بر پايه زمانهاي خرابي و توزيع‌هاي ايجاد شكست صورت گيرد. همچنين اين برنامه‌ها بايد به
طور كامل عملي و قابل اجرا باشند.
9-اجراي 100 درصدي برنامه‌ها: در صورتي كه شما
قادر به ايجاد يك بستر مناسب براي برنامه‌هايپيشگيرانه و مراقبتهاي ضروري و بررسي
وضعيت فني شده باشيد، هيچ دليلي را نبايد برايعدم اجراي 100 درصدي اين برنامه‌ها
داشته باشيد. در صورت اجراي 100درصدي اينبرنامه‌ها احتمال ايجاد خرابيهاي اتفاقي و
ناگهاني بسيار ناچيز خواهد بود و اثربخشيكلي تجهيزات بالا خواهد رفت.
10-آماده
بودن به‌موقع مواد و قطعات يدكي: درصورتي كه برنامه ريزي و زمانبندي به‌درستي صورت
گيرد، انبار قطعات يدكي قادر خواهدبود تا قطعات يدكي را به‌طور مناسب و اثربخش و
در زمان مناسب به محل انجام عملياتنت ارسال دارد. در اين صورت از بخش قابل توجهي
از زمان عمليات نت و انرژي نيرويانساني كه صرف انجام فرآيند ارسال درخواست قطعه و
دريافت قطعه از انبار مي شود،كاسته خواهد شد.
11-سطح
خدمت: سطح خدمت پايين براي قطعات يدكي نه تنها ممكن است موجب افزايش زمان عمليات
نت و هزينه‌هاي كاهش توليد شود بلكه از لحاظ رواني اين عقيده را در بين كاركنان نت
و توليد به‌وجود مي آورد كه انبار قطعات يدكي قادر به فراهم آوردن قطعات مناسب در
زمان مناسب نيست. بدين ترتيب است كه در بسياري ازكارخانجات شاهد به‌وجودآمدن انبار
قطعات يدكي مجازي ومخفــــي در واحدهاي مختلف جهت به راه انداختن فرآيند توليد
هستيم. البته در تعيين سطح خدمت مواردي چون هزينه هاي نگهداري و ميزان حياتي بودن
قطعه را بايد موردتوجه قرار داد. اما در مورد قطعات حياتي سطح خدمت 97 درصدي ضروري
است.
12-صحت
كامل اطلاعات آرشيو فني: در موردآرشيو فني در يك سازمان ممتاز بايد اين اطمينان
وجود داشته باشد كه حداقل در 95درصد موارد، اطلاعات استخراجي از آن صحيح و بدون
نقص باشد. همچنين آرشيو فني همواره بايد مورد بازنگري قرار گيرد تا اطلاعات آن به‌روز
باشد.
13-سازماندهي
و انجام مناسب عمليات بنيادي و اساسي نگهداري و تعميرات: مهمترين تفاوت بين يك
سازمان نت ممتاز و ديگر سازمانهاي نت در اينست كه سازمان نت ممتاز، موارد ساده و
مفيدي را كه ديگر سازمانها تنها در مورد آنها حرف مي زنند، اجرا مي كند. در صورتي
كه مـي‌خواهيديك سازمان نت ممتاز داشته باشيد بايد به طور پيوسته روي عمليات اساسي
و بنيادي نت كار كنيد و روش انجام آنها مورد بازنگري و اصلاح قرار دهيد. بعضي از
اين عمليات عبارتند از: تميزكاري دقيق تجهيز*،روغنكاري، آچاركشي، تنظيمات جزئي
وايجاد بالانس، فيلتراسيون سيالات هيدروليكي و سيستم‌هاي روغنكاري و ...
14-سطح
بالاي استانداردهاي ايمني: يك رابطه بسيار قوي بين عمليات خوب و مناسب نت
وبالارفتن سطح ايمني در يك سازمان وجود دارد. بررسيهاي كامل ابزار و وسايل
مورداستفاده كاركنان نت از نظر مسائل ايمني، قبل از انجام عمليات نت و تعيين شرايط
ايمني لازم براي انجام هرنوع عمليات نت در قالب دستورالعملهاي نت و تهيه چك
ليستهاي ايمني مي توانند به كاهش سطح ريسك عمليات نت كمك كنند.
15-نيازسنجي
آموزشي دقيق براي كاركنان نگهداري و تعميرات: در صورت انجام يك نيازسنجي آموزشي
دقيق براي كاركنان نت، در مورد هريك از كاركنان موارد آموزشي خاصي شناسايي مي شود
و كاركنانتنها در كلاسهاي آموزشي خاص خودشان شركت خواهند كرد. در اين‌صورت از
برگزاريكلاسهاي عمومي براي كليه كاركنان كه زمان‌بر و هزينه‌بر هستند و نمي
توانندنيـــازهاي آموزشي را به طور كامل برطرف سازند و اثــربخشي لازم را نيز دارانيستند،
جلوگيري به‌عمل مي آيـــد. بايد به اين نكته توجه داشت كه براي تعيين اثربخشي
آموزش بايد از شاخصهاي سطح مهـــارت استفاده كرد و در نظر گرفتن شاخص تعدادساعات
آموزشي نمي تواند مناسب باشد.
16-آناليز
علل اصلي و اساسي شكست و خرابي: در يك
سازمان نت سطح جهاني، گروههايي جهت شناسايي و رديابي علل خرابيها وجود دارد. در سازمانهاي كوچك وظايف اين گروهها،
در بين برنامه‌هاي معمول نت توسط كاركنان نتصورت ميگيرد. اما در سازمانهاي بزرگ
به‌جهت دخيل بودن عوامل تجهيزاتي، عملياتي،نيروهاي انساني و ساير فاكتورها در
مشكلات پيش آمده، گروههاي قابـــــليت اطمينــان تشكيل ميشـوندكه بااستفاده از
متدولوژي‌ها((FMEA،FAILURE MODE AND EFFECT ANALYSISاقدام به شناسايي و رديابي خرابيها و علل آنها مي
كنند.
این 16 ویژگی مبنا و معیار مناسبی در
تحلیل و ارزیابی وضعیت سیستم نت در یک مجموعه صنعتی است به همین منظور این ویژگیها
را در قالب یک لیست در صفحه بعد نشان دادیم که در آن حداقل های درصد اجرای هر کدام
از آنها را با علامت قرمز مشخص شده است باید توجه داشت که در یک سیستم نت، فقدان و
ضعف هر کدام از این مشخصه ها ، حتی با وجود تحقق کامل دیگر مشخصه ها ، منجر به نا
کارآمدی و صرف هزینه های غیر ضرور در سیستم نت می شود در این حالت سیستم نت نه
تنها موثر نیست بلکه هزینه های اضافی زیادی را به سیستم تحمیل می کند .
تاریخچه نگهداری و تعمیرات در صنعت ( PM )
تاریخچه نگهداری و تعمیرات میزان افزایش سرمایه گذاری برروی
ماشین آلات صنعتی و اتوماسیون از یکسو و افزایش ارزش
مالی و اقتصادی انها از سوی دیگر منجر به آن شد که مدیران و صاحبان صنایع به فکر
راه کارهایی منطقی که قادر به بیشینه سازی طول عمر مفید تجهیزات تولیدی خویش و
طولانی کردن چرخه عمر اقتصادی آنها شود. دست آوردهای جدید نت در این دوره عبارتند
از : ۱)معرفی سیستم نگهداری و تعمیرات برپایه شرایط کارکرد ماشین آلات و
ترویج استفاده از روشهای CM همچون
آنالیز لرزش ، حرارت سنجی و .. ۲) معرفی و بکارگیری انواع روشهای تجزیه و تحلیل
خرابیهای ماشین آلات ۳) طراحی تجهیزات با تاکید بیشتر برقابلیت اطمینان و قابلیت تعمیر ۴)
تحول اساسی در تفکر
سازمانی به سمت مشارکت و گروههای کاری ۵) معرفی سیستم نگهداری و تعمیرات موثر ۶) معرفی روش نت مبتنی بر
قابلیت اطمینان بعنوان روشی جامع جهت تصمیم گیری در استفاده صحیح از انواع
سیستمهای نگهداری و تعمیرات موجود RCM فرایندی
است که اولا معین می کند چه کاری می بایست برای تداوم عمر هرگونه سرمایه فیزیکی
انجام شود ، ثانیا انتظارتی را که کاربران از تجهیزات دارند ضمانت و عملی می نماید.
فرم های تعمیر و نگهداری و بهره
برداری ماشین آلات
خیلی از دوستان در پیامهای ارسالی درخواست
فرمهایی جهت مدیریت سرویس نگهداری و تعمیرات ماشین آلات کرده بودن در این قسمت تا
جایی که امکان داشته باشد سعی میکنم این فرمها را جهت دانلود برای دوستان قرار دهم.
فرم صدور گزارش
برنامه سرویس نگهداری
گزارش توقف
ماشین‌آلات و تجهیزات کارگاه
فرم گزارش روزانه کارکرد و توفقات
ماشین‌آلات
فرم بازدید وضعیت فنی و ظاهری ماشین
آلات گروه سواری های عمومی و وانت بارها
فرم سابقه
سرویس و نگهداری ماشین آلات سبک