طراحی و اجرای آکواریوم
محیطی مصنوعی برای نگهداری آبزیان است. آکواریوم ظرفی است شیشهای
که در آن گیاهان و جانوران آبزی (معمولا ماهیها) نگه داشته میشوند. همانطور که واژه باغ وحش برای اشاره به محلی که
در آن جانوران روی خشکی زندگی میکنند، مورد استفاده قرار میگیرد، واژه آکواریوم aquarium هم به یک بنای عمومی که در آن گروه زیادی از گونههای
آبزی نگهداری میشوند اشاره میکند. آکواریومها معمولاً برای ایجاد فضایی زیبا در
خانه یا محل کار خریداری یا ساخته میشوند
نگهداری موجوداتِ آبزی
در یک محیطِ مصنوعی توسطِ انسان، به هزاران سال پیش بر میگردد. سومریها، ماهیها
را قبل ا اینکه به مصرفِ غذایی برسانند در حوضچههایی نگهداری میکردند. همین کار
را مصریها نیز میکردند.
تقسیم بندی آکواریومها
- جنسِ آب (آب شور
و شیرین)
- دما (آبِ سرد و
گرم)
- سکنه (جمعیتی،
بی مهرگان، گوشتخوار،گیاهی )
وسائل مورد نیاز اصلی
آکواریوم: یا همان تانک
پایه: یا سطحی مقاوم که آکواریوم بر روی آن استقرار یابد
وسایل فیلتراسیون: (فیلترکفی، گپ، تاپ فیلتر، فیلتر سطلی)
وسایل هوادهی:(پمپ هوا، شلنگ هوا، ترمینال، سنگ هوا)
بخاری آکواریوم: جهت تنظیم دمای آب
دماسنج
شن
ویژگیها و نگهداری:
آکواریومها در ابعاد و در
طرحهای گوناگون ساخته میشوند و قیمت آنها بستگی به جنس و ضخامت شیشه، لوازم و تزئینات،
نوع ماهیها، گیاهان و بعضی فاکتورهای دیگر دارد.
پمپ هوا که یک وسیله ضروری است تا هوادهی در آب انجام شود و اکسیژن آب
تأمین شود. پمپ هوا با لرزش خود هوا را به درون لولهای که در ته آن سنگ هوا نصب شده
منتقل میکند و سنگ هوا هم که در آب قرار دارد اکسیژن را وارد آب میکند.
وسیله دیگر بخاری است که باید در دمای ۲۸ یا ۳۰ درجه تنظیم گردد تا ماهیها بتوانند زندگی
و رشد مطلوبی داشته باشند و دچار بیماری نشوند.
بخاریهای آکواریم به دو
دسته اتوماتیک و غیر اتوماتیک تقسیم میشوند.
داخل آکواریم باید یک دماسنج قرار داده یا روی شیشه آن نوع چسبنده آن
نصب شود تا همیشه از دمای دقیق آب اطلاع داشته باشیم.
وسیله دیگری که برای آکواریوم استفاده میشود و به زیبایی آن کمک زیادی
میکند نوعی لامپ مهتابی با نور بنفش، آبی یا سفید است. این لامپها نه تنها برای زیبایی
مهم هستند بلکه برای رشدِ سالمتر گیاهها و آبزیانِ داخل آکواریوم ضروری میباشند.
به طورِ معمول باید لامپِ آکواریوم حداقل ۶ ساعت در روز
روشن باشد.
هیچگاه نباید آکواریم را با مواد شیمایی مانند مایع ظرفشویی، پودرهای
شوینده، صابون، و... شست و فقط با آب و نمک باید شسته شود. البته گاهی برای از بین
بردن رسوبهای ناشی از تبخیر آب میتوان از تفالهٔ آبلیمو استفاده کرد به گونهای که تفالهها را روی
محل رسوبهای آب قرار داده و پس از چند دقیقه با دستمال پاک کرده و سپس با آب و نمک
شست.
برای تزئینات داخل آکواریوم نباید از وسایل تیز،
برنده و لوازمی از جنس آهن، مس، آلومینیوم و دیگر فلزاتی که در تماس با آب تجزیه نامطلوب
میشوند استفاده کرد و اشیاء دارای رنگ و بوی غیر استاندارد نیز میتواند به سلامت
ماهیان آسیب برساند.میتوان از سنگ های کف رودخانه ها و سنگ های شسته شده هم برای تزئین
استفاده کرد.
کلر زدایی آب: جهت کلر زدایی میتوان از محلولهای ضد کلر مطابق دستور
درج شده بر روی محلول استفاده نمائیم (در صورت عدم دسترسی به محلول پس از گذشت ۲۴ ساعت کلر داخل آب از بین رفته و قابل استفاده میباشد.
نکته: بهتر است برای بالا
بردن کیفیت آب و اطمینان خاطر با محلولهای ضدعفونی آب را ضدعفونی نمود.
تنظیم دمای آب: درجه دمای آب آکواریوم بسته به نوع ماهیهای آن تنظیم
میگردد که این دما بسته به تحمل ماهی بین ۲۴-۲۸ درجه متغیر
است.
هوادهی جهت تنظیم اکسیژن داخل آب شلنگ اصلی خارج شده از آکواریوم را به
ترمینال پمپ هوا وصل نموده و مقدار هوای مورد نیاز هر یک از وسایل داخل آکواریوم را
تنظیم می نمائیم.
برای رهاکردن ماهی در آکواریوم هیچگاه نباید عجله کرد زیرا آکواریومی
که تازه چسب میخورد حاوی گازهای ناشی از چسب میباشد و قبل از وارد کردن ماهیها به
داخل آکواریوم، باید چندین بار آن را آب نمود و شست، و سعی کرد از ماهیهای ارزان قیمت
شروع کرد تا سیکل ازت آب کامل گردد.
نکتهای که باید هنگام تهیه آکواریوم به آن توجه شود این است که قبل از
اینکه ماهی را بخرید باید آکواریوم را حدوداً ۴ روز قبل بخرید و درون آن را آب بریزید و پمپ هوا را هم درون آن بگذارید
تا طی این مدت هوادهی انجام شود و هم چنین گازهای محلول در آب مانند کلر از بین بروند.
در ضمن باید حبابهای ریزی را که روی شیشه آکواریم تشکیل شده را با وسیلهای از بین
برد تا ماهیها از بین نروند.
کاشت گیاه
استفاده از گیاهان مختلف
آبزی علاوه بر جلوه و زیبایی خاصی که به آکواریوم میدهند باعث طبیعی تر شدن فضای آکواریوم
میشود و در بهداشت، سلامتی و تصفیه آکواریوم بسیار مؤثر است. گیاهان آکواریوم در کل
به سه دسته تقسیم میشوند: گیاهان رو آبی، میان آبی و زیر آبی. معروفترین و کاربردیترین
آنها عبارتند از: کریپتون، کابومبا (شویدی)، گندمی، سیوی، دم گربهای، پشت قرمزی، برگ
آتشین و ....
ماهیان آب شیرین
تنوع ماهیان آب شیرین بسیار
است که در ردههای مختلف خانواده، زیر خانواده و گونه تقسیم بندی شدهاند و تعدادی
از آنها برای نگهداری در آکواریوم مناسب هستند که معمولاً در ۲ نوع گیاهخوار و گوشتخوار معرفی میشوند، معروفترین
آنها عبارتند از: گلدفیش، آنجل، گوپی، مولی، پلاتی، سیچلاید، دیسکاس، تایگر، بارب،
شارک، گورامی، فایتر، اسکار، پنگوسی، نایف، سیلور آروانا، اسکات، پیرانا، کریدوراس
و....
ماهیان آب شور
تنوع ماهیان آب شور نیز خیلی
زیاد است که در ردههای مختلفی تقسیم بندی شدهاند و نسبت به ماهیان آب شیرین زیباتر
و نگهداری آنان سختتر است تعدادی از آنها برای نگهداری در آکواریوم پرورش یافتهاند،
معروفترین آنها عبارتند از: دلقک ماهی، بَسلت، دمسل، کاردینال، پافر، بلنی، رس، تفنگدار،
فلاندر، لب شیرین، کرومیس، انگلر، اسبک، انتیاس، گروپر، پروانه ماهی، سفره ماهی و....
امروزه، آکواریوم در دکوراسیون
خانه، نقش بسزایی دارد. خیلی از مردم نیز به ساختن آکواریوم توسط خودشان علاقه مند
هستند. اما مهم تر از داشتن آکواریوم کسب مهارت های نگهداری از آکواریوم در خانه است.
استفاده از برخی تزیینات
مانند آکواریوم با ماهی های رنگارنگ نه تنها فضای داخلی خانه شما را زیباتر می کند
و به جذابیت بصری این مکان می افزاید، بلکه اگر کمی دقت کنید، متوجه خواهید شد هم خود
شما و هم مهمانان تان احساس بهتری از حضور در خانه تان دارند.
قبول دارم بهره بردن از این
زیبایی بصری و حس خوشایند آن نیاز به داشتن معلوماتی در این زمینه است؛ اینکه چگونه
باید از آکواریوم و ماهی های آن نگهداری کرد و مهم تر اینکه با توجه به فضا و شاخص
های آب و هوایی محل سکونت تان بهتر است سراغ چه گونه ای از این جانوران بروید. همه
ماجرا به همین چند مهارت ختم نمی شود؛ اینکه بهترین مکان برای جانمایی آن کدام گوشه
دنج خانه است هم نکته دیگری است که دانستن آن اهمیت دارد تا بتوانید بهترین بهره را
از آن ببرید. پس قدم به قدم با هم پیش برویم تا شما هم این دانش را کسب کنید.
نقش آکواریوم در دکوراسیون داخلی منزل :
اکنون نیز با رواج شهرنشینی،
گیاهان آپارتمانی در گلدانهای کوچک و بزرگ، همینطور آکواریوم های کوچک و بزرگ در منازل
و حتی محل کار به فضاهای کوچک شهری، صفا و رونق و زیبایی می بخشند. نگهداری از ماهیان
زینتی در آکواریوم نه تنها به زیبایی فضا کمک می کند بلکه از لحاظ روانی و کاهش استرس
های روزمره تاثیر بسزایی دارد.
آکواریوم ها به اشکال و ابعاد
گوناگونی طراحی و ساخته می شوند که با توجه به فضای داخلی در هر مکانی می توانند مورد
استفاده قرار گیرند. از آکواریوم های کوچک گرفته تا آکواریوم های عظیم ، اکواریوم
سقفی یا کف ساختمان ، دیواری یا ستونی که بر اساس طراحی و محاسبات و بودجه مورد نظر
خود در چیدمان فضای داخلی می توان از آنها بهره برد.
آکواریوم در کف
ساختمان:
اما آیا می توان آکواریومی
را جایگزین حوض های قدیم ایران نمود؟ با این تفاوت که این حوضچه را به جای حیاط، در
داخل خانه بنا کرد. در پاسخ باید بگوییم که بله ممکن است. امروزه ایجاد یک آکواریوم
در کف امکان پذیر است و طراحان و معماران خوش ذوق معمولاً از آکواریوم کف در طرح های
خود بهره می برند. طراحی و ساخت یک آکواریوم متفاوت که روی زمین قرار گرفته، علاوه
بر زیبایی هر چه بیشتر فضا بسیار هیجان انگیز خواهد بود.
زمانی که شما پا روی شیشه
ای می گذارید که زیر آن ماهی های زیبا در حال بازی و حرکت هستند که شاید قطعه ای از
طبیعت زیر اقیانوس را برای شما تداعی کند، شگفت زده خواهید شد و این سوال در ذهن شما
بوجود خواهد آمد که آیا می شود روی آن راه رفت؟ درحالی که زیر آن هم آب جریان دارد.
در واقع ساخت آکواریوم کف،
نیاز به تمهیدات و تجهیزاتی دارد که باید از قبل پیش بینی شده باشند. در نظر گرفتن
عمق مناسب برای نیازهای زیستی ماهی ها و ایمنی بالای سازه شیشه ای از جمله این موارد
هستند. همچنین برای تأسیساتی که تصفیه آب و یا تخلیه و آبگیری را به راحتی انجام دهند
می بایست تمهیدات ویژه ای اتخاذ کرد تا استفاده از این آکواریوم در درازمدت برای شما
دردسر آفرین نباشد. این به این معنی است که با پیش بینی چنین مواردی، پس از ساخت آکواریوم
کف، سهم شما فقط لذت از تماشای چنین حوضچه منحصربفردی در کف منزلتان خواهد بود.یکی دیگر از مواردی که حائز اهمیت است
انتخاب مکان مناسب است. آکواریوم کف بهتر است در جایی قرار گرفته باشد که علاوه بر
دید خوب تردد کمتری روی شیشه آن انجام گیرد تا احتمال خش پذیری شیشه کمتر شود. معمولا
در سالنهای بزرگ مکان مناسبی برای این کار پیدا خواهد شد.
شیشه ای که برای این کار
استفاده می گردد باید کاملاً ایمن و مقاوم باشد. باید در نظر داشته باشیم که یک کار
غیرحرفه ای علاوه بر اینکه نتیجه مطلوبی نخواهد داشت ممکن است خسارات جبران ناپذیری
را به همراه داشته باشد.
قطعاً زیبایی هر چه بیشتر
این آکواریوم با نورپردازی ویژه آن امکان پذیر است. با نورپردازی بهتر داخل آکواریوم
می توان جلوه و درخشش خاصی در آکواریوم ایجاد کرد که در نهایت فضای بهتری در این بخش
از دکور داخلی بوجود خواهد آورد.
ممکن است این سوال پیش بیاید
که چنین آکواریومی را چطور باید نظافت کرد؟ و یا رسیدگی به آن چگونه خواهد بود؟
اما در واقع نگهداری و نظافت
این آکواریوم نیز از مواردی است باید در سیستم تأسیسات و تصفیه آب، پیش بینی شده باشد
تا کمترین موارد نظافتی را پیش رو داشته باشیم.
بهترین حالت برای داشتن آکواریوم
کف این است که در هنگام ساخت و ساز و یا بازسازی منازل اقدامات لازم صورت گیرد در غیر
اینصورت برای داشتن این آکواریوم نیاز به بررسی های ویژه ای خواهد بود. در فضاهایی
که امکان ایجاد آکواریوم به طور کامل وجود نداشته باشد می توان آکواریوم کف را به صورت
خشک اجرا کرد که البته در این حالت تنها دکور آکورایوم و نورپردازی را خواهیم داشت
و در واقع آکواریوم ما آب و ماهی ندارد.
آکواریوم دیواری:
اجرای آکواریوم
دیواری برای زیبایی هر چه بیشتر که به کمک
طراحان و متخصصین امکان پذیر شده و برای اتاق خواب ،نشیمن ،لابی هتل ها و رستورا
نها ، استخر ها و ..... استفاده میشود .
این
آکواریم ها را میتوان به صورت محدب و مقعر یا استوانه ای نیز اجرا کرد
علاوه بر این امکان اجرا آن به صورت سقفی نیز امکانپذیر میباشد.
شرکت آذر نفیس با کمک کارشناسان مجرب، توانایی اجرای حرفه ای آکواریوم
آب شور، آب شیرین، گیاهی، تراریوم، پالوداریوم(به صورت دیواری ،سقفی ،کف ساختمان و...
)که مجهز به سیستم فیلتراسیون حرفه ای، بدون نیاز به تعویض آب میباشد را دارا است.